Viêm Da Dị Ứng: Nguyên Nhân, Triệu Chứng Và Cách Chữa Trị Hiệu Quả
Viêm da dị ứng là một bệnh da liễu phổ biến, có thể xuất hiện ở cả trẻ em và người lớn. Bệnh có xu hướng tự bùng phát, sau một lúc thì biến mất. Tuy nhiên, nếu người bệnh hiểu rõ về những nguyên nhân, triệu chứng, cách chữa trị, cách chăm sóc da sao cho tốt thì việc xử lý viêm da dị ứng cũng như bảo vệ làn da, tránh bệnh bùng phát là hoàn toàn có thể.
Viêm da dị ứng là gì?
Viêm da dị ứng là một bệnh lý Da liễu rất phổ biến ở nhiều nơi. Hiện tại, nước ta đang là khu vực có tỷ lệ người mắc bệnh cao, đối tượng bị viêm da dị ứng cũng trải dài từ trẻ nhỏ đến người trưởng thành. Viêm da dị ứng được xếp vào loại bệnh mãn tính, có xu hướng tự bùng phát khi làn da bị kích thích, sau đó các triệu chứng cũng dần biến mất. Tình trạng này có thể lặp đi lặp lại nhiều lần, liên tục hoặc đôi lúc mới lặp lại tùy vào nguyên nhân bệnh cũng như cơ địa của người bệnh.
Tình trạng viêm da dị ứng
Nguyên nhân viêm da dị ứng thường gặp
Theo bác sĩ Nguyễn Thị Nhuần – Nguyên Phó giám đốc Bệnh viện YHCT Trung ương, bệnh viêm da dị ứng có thể xuất phát từ rất nhiều nguyên nhân khác nhau. Trong đó, những nguyên nhân gây viêm da dị ứng phổ biến nhất được chia vào 2 nhóm là nhóm nguyên nhân do các yếu tố bên ngoài và nhóm nguyên nhân do các yếu tố bên trong.
Nhóm các yếu tố bên ngoài gây viêm da dị ứng
Ở nhóm này, có một số yếu tố khi tác động đến da sẽ khiến hàng rào bảo vệ trên da bị kích ứng, các tế bào trên da bắt đầu phản ứng lại, gây ra triệu chứng viêm da dị ứng. Các yếu tố này có thể kể đến như:
- Hóa chất: Khi người bệnh tiếp xúc với các loại hóa chất, thường gặp nhất là hóa chất tẩy rửa mạnh, các loại hóa mỹ phẩm, các loại dầu gội, sữa tắm,… có chứa thành phần gây kích ứng da sẽ khiến da bị khô, mẩn đỏ, bong tróc.
- Viêm da dị ứng thời tiết, môi trường: Khói bụi ô nhiễm, khí hậu thay đổi thất thường, nguồn nước bẩn,… là những nguyên nhân dẫn đến việc bạn bị viêm da dị ứng. Khi những yếu tố từ môi trường, khí hậu tác động vào cơ thể, gây suy giảm hệ miễn dịch, kích thích đến cơ chế tự bảo vệ của da, các triệu chứng của viêm da dị ứng sẽ lập tức xảy ra.
- Do thực phẩm: Rất nhiều trường hợp bị viêm da dị ứng do sử dụng thực phẩm. Có người dị ứng với sữa, có người lại dị ứng với hải sản,… Đó là bởi hệ miễn dịch và cơ địa của mỗi người là khác nhau. Khi sử dụng những loại thực phẩm giàu đạm, protein, hệ miễn dịch tự nhiên của một số người sẽ trở nên bất thường, gây ra phản ứng dị ứng.
- Do sử dụng một số loại thuốc: Việc sử dụng thuốc cũng gây ảnh hưởng đến các chức năng, hoạt động của các cơ quan trong cơ thể, đặc biệt là hệ miễn dịch. Sử dụng một số loại thuốc thường xuyên, quá liều lượng được chỉ định sẽ gây ra phản ứng dị ứng trên da, nhất là khi sử dụng các loại thuốc, kem bôi ngoài da.
Nhóm các yếu tố bên trong gây viêm da dị ứng
Bên cạnh các yếu tố bên ngoài, viêm da dị ứng cũng có thể xảy ra do sự tác động của các yếu tố bên trong cơ thể. Những yếu tố này tác động trực tiếp đến hệ miễn dịch của chúng ta, đưa thông tin đến các mạch máu, dây thần kinh dưới da, tạo ra các phản ứng như viêm đỏ, nổi mụn nước, khô rát,…
- Viêm da dị ứng cơ địa, xuất phát từ yếu tố di truyền: Có rất nhiều trường hợp bị viêm da dị ứng từ khi còn nhỏ. Những người này có làn da yếu, hàng rào bảo vệ da kém, dễ bị phá vỡ. Đồng thời, trong cơ địa của họ có chứa yếu tố gây viêm da do bố hoặc mẹ có tiền sử viêm da, dị ứng.
- Do lối sống, thói quen sinh hoạt chưa khoa học, hợp lý: Trong thời buổi hiện nay, con người thường quá bận rộn, thường xuyên căng thẳng, mệt mỏi mà không chú ý nhiều đến sức khỏe của bản thân. Điều này khiến cho hệ miễn dịch của nhiều người bị suy giảm, da dẻ cũng từ đó mà yếu hơn, dễ bị kích ứng, gây viêm da dị ứng.
Một vài nguyên nhân thường gặp dẫn đến tình trạng viêm da dị ứng
Nắm được nguyên nhân gây bệnh, bạn sẽ dễ dàng phân biệt được tình trạng viêm da dị ứng với những bệnh Da liễu khác. Tuy nhiên, bên cạnh đó, bạn cũng cần nắm được những triệu chứng của bệnh để tiện cho việc điều trị, chăm sóc da.
Triệu chứng viêm da dị ứng điển hình
Bệnh viêm da dị ứng ở mỗi độ tuổi, đối tượng có thể có những biểu hiện khác nhau. Trong đó, những triệu chứng viêm da dị ứng điển hình nhất có thể gặp là:
- Ngứa nhiều về tối, đêm, gây trằn trọc, khó ngủ.
- Tay, chân, mắt cá, cổ, ngực, mí mắt,… xuất hiện những mảng da đỏ tấy hoặc có màu nâu.
- Nổi mẩn, đỏ.
- Khi bị viêm nặng, hàng rào bảo vệ da bị tổn thương nghiêm trọng, thiếu ẩm gây khô, bong tróc. Da trở nên dày và cứng hơn.
- Có thể xuất hiện triệu chứng chảy nước, chảy dịch và chảy máu khi bị trầy xước, khiến da dễ bị nhiễm trùng.
Những triệu chứng thường gặp khi mắc viêm da dị ứng
Viêm da dị ứng có nguy hiểm không?
Viêm da dị ứng là bệnh Da liễu không gây nguy hiểm. Tuy nhiên, người bệnh vẫn cần phải có hướng điều trị, giải pháp điều trị phù hợp cũng như chăm sóc da đúng cách để bệnh không phát triển nghiêm trọng, gây mất thẩm mỹ và khiến da bị tổn thương nặng nề.
Bệnh viêm da dị ứng có thể được điều trị. Thời gian điều trị dài hay ngắn còn phụ thuộc vào phương pháp điều trị cũng như cơ địa, tình trạng viêm của bạn ở mức độ nào. Có một số phương pháp điều trị tuy nhanh chóng, đem lại hiệu quả tức thì nhưng lại không ổn định, khiến bệnh dễ bùng phát trở lại và bạn sẽ phải phụ thuộc vào thuốc. Cũng có những phương pháp sử dụng trong thời gian dài nhưng hiệu quả điều trị lại duy trì được lâu hơn, hạn chế khả năng tái phát của bệnh cũng như giúp làn da được cải thiện, khỏe hơn, được nuôi dưỡng tốt hơn.
Một số biến chứng khi viêm da dị ứng tái phát thường xuyên
Quan trọng nhất là bạn cần phải giữ cho tình trạng viêm không chuyển biến xấu, gây ra biến chứng. Một số biểu hiện viêm da dị ứng gây biến chứng có thể kể đến như nhiễm trùng da, liken hóa, phát ban, sốt, gây mất thẩm mỹ và sẽ khó để điều trị được hiệu quả.
Cách chữa viêm da dị ứng được áp dụng nhiều nhất hiện nay
Để cải thiện tình trạng viêm da dị ứng, bạn cần đến bác sĩ chuyên khoa để thực hiện thăm khám, chẩn đoán chính xác mức độ, nguyên nhân bệnh. Qua trao đổi thông tin, quan sát tổng quan tình trạng viêm da dị ứng và có thể thực hiện một vài xét nghiệm, bác sĩ sẽ nắm rõ nguyên nhân cũng như mức độ tổn thương trên da của người bệnh, từ đó tư vấn, hướng dẫn điều trị sao cho phù hợp.
Một số cách chữa viêm da dị ứng đang được nhiều người sử dụng nhất hiện nay có thể kể đến như:
Điều trị viêm da dị ứng bằng thuốc Tây
Đối với viêm da dị ứng, người bệnh có thể sử dụng các loại thuốc Tây để kiểm soát phần nào triệu chứng khó chịu trên da. Thuốc Tây chữa viêm da dị ứng thường được chia thành 2 loại gồm thuốc uống và thuốc bôi.
Thuốc uống điều trị viêm da dị ứng
Thuốc uống điều trị viêm da dị ứng thường được kê khi người bệnh có những biểu hiệu viêm nặng hoặc đang dần bước vào giai đoạn bội nhiễm. Đối với những trường hợp này, bác sĩ chuyên khoa có thể kê thuốc giảm ngứa, các loại thuốc kháng histamin, thuốc giảm đau, thuốc kháng viêm không steroids.
Trong đó, nhóm kháng histamin H1 được chỉ định cho các bệnh nhân viêm da dị ứng ở mức trung bình. Đối với những trường hợp viêm da dị ứng có kèm theo đau, ngứa rát, sưng tấy trên da, người bệnh sẽ được sử dụng thêm thuốc giảm đau. Những loại thuốc này có thể là Paracetamol, Aspirin hay những loại thuốc mạnh hơn tùy vào cơn đau và tình trạng của mỗi người.
Thuốc viên uống được sử dụng cho những trường hợp viêm da dị ứng nặng
Những trường hợp viêm da dị ứng có kèm theo đau, sốt, mệt mỏi,… người bệnh sẽ được sử dụng thêm nhóm chống viêm không steroids. Đây là giải pháp giúp ổn định nhanh tình trạng da. Tuy nhiên, hạn chế của nó là dễ mang lại một số tác dụng phụ, gây nhờn thuốc. Vì vậy, người bệnh cần đặc biệt chú ý khi sử dụng.
Thuốc bôi điều trị viêm da dị ứng
Đa số những trường hợp viêm da dị ứng đều được chỉ định sử dụng thuốc bôi ngoài da để điều trị. Thuốc bôi sẽ tác động trực tiếp lên vùng da bị viêm, giảm ngứa, đau rát, khiến cho người bệnh cảm thấy dễ chịu hơn. Một số loại thuốc bôi thường được chỉ định cho bệnh nhân viêm da dị ứng có thể kể đến như:
- Kem dưỡng ẩm chuyên dụng và các loại thuốc, dung dịch làm dịu da.
- Thuốc bôi chứa corticoid.
- Thuốc bôi Tacrolimus.
- Thuốc Hydrocortison.
- Nhóm thuốc kháng sinh.
Đối với các trường hợp viêm da dị ứng có dấu hiệu bị nhiễm trùng, bội nhiễm, người bệnh có thể cần dùng thêm các loại thuốc mỡ, thuốc bôi kháng sinh để kiểm soát tốt tình trạng viêm da dị ứng.
Sử dụng thuốc bôi ngoài da giúp kiểm soát nhanh chóng những triệu chứng viêm da dị ứng
Đối với thuốc Tây, dù là thuốc bôi hay thuốc uống, người bệnh cũng cần đặc biệt lưu ý thăm khám kỹ và nghe theo chỉ dẫn của bác sĩ. Tuyệt đối không tự ý mua thuốc, lạm dụng thuốc để tránh những tác dụng phụ không mong muốn. Nếu thấy tình trạng viêm da dị ứng vẫn thường xuyên xảy ra, bạn có thể sử dụng một số phương pháp khác để cải thiện triệu chứng cũng như kiểm soát bệnh một cách an toàn, lành tính hơn.
Áp dụng các mẹo dân gian điều trị viêm da dị ứng
Đối với những người có làn da yếu, hoặc cần cải thiện tình trạng viêm da dị ứng một cách nhẹ nhàng thì việc sử dụng các mẹo dân gian tại nhà là rất phù hợp. Từ lâu, ông cha ta đã truyền lại một số mẹo điều trị đem lại hiệu quả khá tốt, điển hình như:
Rửa nước lá trầu không:
Sử dụng nước lá trầu không để vệ sinh vùng da này sẽ giúp làm sạch dịu nhẹ, cải thiện những cơn đau, ngứa cho người bệnh. Để sử dụng, bạn chỉ cần rửa sạch lá trầu không với nước muối loãng, sau đó cho vào nồi nước đun sôi. Khi nước lá trầu không nguội bớt, bạn dùng nước để rửa, sau đó ngâm vùng da bị viêm da dị ứng để giảm bớt cảm giác ngứa ngáy, khó chịu.
Lá trầu không có tính kháng khuẩn cao
Dùng lá mướp đắng:
Đối với lá mướp đắng, bạn cũng làm sạch tương tự như lá trầu không để đảm bảo vệ sinh. Sau đó, bạn vò nát lá mướp đắng và chà nhẹ lên vùng da bị viêm da dị ứng. Bạn có thể lấy bã đắp lên những vùng da này, để từ 10-15 phút sau đó rửa lại thật sạch với nước.
Lá mướp đắng được dùng chữa viêm da dị ứng tại nhà
Chữa viêm da dị ứng với lá đu đủ
Lá đu đủ có chứa papain và chymopapain, là 2 loại enzim ức chế quá trình tổng hợp protein hiệu quả, từ đó mang lại tác dụng chống viêm, tiêu sưng. Để thực hiện, bạn chỉ cần chuẩn bị 1 nắm lá đu đủ, rửa sạch. Vệ sinh thật sạch vùng da bệnh và bắt đầu tiến hành xử lý nguyên liệu. Bạn cần dùng thêm một chút lá đinh lăng và 1 củ khoai tây.
Lá đu đủ, đinh lăng và khoai tây tạo nên hỗn hợp chữa viêm da dị ứng
Sau khi đã chuẩn bị đủ nguyên liệu, bạn giã nát lá đu đủ, lá đinh lăng, khoai tây tạo thành 1 hỗn hợp thật đều. Vệ sinh thật sạch vùng da bị viêm da dị ứng và đắp hỗn hợp này lên, để khoảng 1 tiếng và rửa lại với nước sạch.
Dùng mật ong kiểm soát viêm
Mật ong có tính kháng viêm mạnh mẽ nên bạn có thể sử dụng mật ong để thoa trực tiếp lên vùng da bị viêm da dị ứng nhằm kiểm soát tình trạng bệnh. Sử dụng mật ong rất an toàn, lại đem đến nhiều lợi ích cho da. Vì vậy, bạn có thể điều trị bằng phương pháp này mỗi ngày.
Mật ong chứa nhiều thành phần rất tốt cho da
Sử dụng các mẹo dân gian điều trị viêm da dị ứng có thể giúp cải thiện làn da của bạn Tuy nhiên, hầu hết các phương pháp đều chỉ có tác dụng với những trường hợp nhẹ. Bởi vậy, khi viêm da dị ứng thường xuyên bùng phát, bạn cần điều trị từ gốc để có thể thoát khỏi bệnh, đồng thời giúp hạn chế tổn thương cho da.
Viêm da dị ứng kiêng ăn gì, nên ăn gì?
Bệnh nhân viêm da dị ứng đa phần đều có cơ địa nhạy cảm. Vì vậy, người bệnh cần đặc biệt chú ý đến vấn đề ăn uống để tránh ảnh hưởng đến hệ miễn dịch, đồng thời hỗ trợ quá trình điều trị tốt hơn.
Khi bị viêm da dị ứng, người bệnh cần tránh một số loại thực phẩm có thể ảnh hưởng đến hệ thống miễn dịch tự nhiên hoặc khiến da khó hồi phục. Cụ thể như:
- Một số loại hải sản như tôm, cua, ghẹ, các loại cá biển,… Những loại hải sản này có chứa nhiều protein, một số loại cá biển còn có chứa thủy ngân, dễ gây kích ứng, phản ứng hệ miễn dịch, khiến viêm da dị ứng bùng phát.
- Đậu nành, đậu tương, đậu phộng,… nhiều dầu đạm.
- Một số loại thịt đỏ.
- Đồ ăn lên men, muối chua như dưa cà.
- Đồ ăn có nhiều đường như bánh kẹo, nước ngọt có gas,…
- Chất kích thích như rượu, bia, cà phê,…
Người bị viêm da dị ứng nên hạn chế ăn các loại thực phẩm dễ gây phản ứng kích ứng như hải sản
Bên cạnh những thực phẩm nên kiêng, hạn chế sử dụng, người bệnh viêm da dị ứng cũng nên bổ sung một số thực phẩm có lợi, giúp ích cho quá trình phục hồi, tái tạo tế bào da.
- Các loại hoa quả, rau củ giàu vitamin C, E, A hỗ trợ tốt cho hệ miễn dịch tự nhiên, nâng cao đề kháng: Đu đủ, cà chua, súp lơ, cải bó xôi, giá đỗ,…
- Các loại rau lá xanh, củ có nhiều chất xơ.
- Thực phẩm có hàm lượng kẽm cao.
- Uống tối thiểu 2l nước/ngày.
Một số nhóm thực phẩm mà người bệnh viêm da dị ứng nên bổ sung thường xuyên
Một số biện pháp kiểm soát tình trạng viêm da dị ứng tại nhà
Ngoài chú ý về chế độ ăn uống, sinh hoạt, người bệnh viêm da dị ứng cũng cần chú ý đến việc chăm sóc da hàng ngày. Điều này rất quan trọng bởi đó có thể là yếu tố cần và đủ, bên cạnh việc điều trị, giúp cho làn da được tái tạo và khỏe mạnh hơn.
Theo bác sĩ Nguyễn Thị Nhuần, có một số biện pháp giúp kiểm soát tình trạng viêm da dị ứng tại nhà như sau:
- Không cào gãi, chà xát, làm tổn thương vùng da bệnh, tránh nguy cơ nhiễm trùng, bội nhiễm.
- Dưỡng ẩm cho da thường xuyên, đặc biệt là sau khi tắm để cung cấp độ ẩm cần thiết cho da, giúp làn da được khỏe mạnh hơn, cũng là để hạn chế cơn ngứa khó chịu. Bạn có thể tham khảo ý kiến bác sĩ để lựa chọn sản phẩm cấp ẩm chuyên dụng cho làn da của mình.
- Lưu ý kỹ khi lựa chọn các sản phẩm chăm sóc thân thể như dầu gội, sữa tắm, sữa rửa mặt,… Tránh dùng những sản phẩm có chất tẩy rửa mạnh mà nên ưu tiên những sản phẩm có chiết xuất tự nhiên.
- Trong quá trình sử dụng thực phẩm, nếu nghi ngờ có phản ứng dị ứng với bất cứ thực phẩm nào, hãy loại bỏ chúng khỏi thực đơn hàng ngày của bạn.
- Tránh tiếp xúc với các tác nhân dễ gây viêm da dị ứng như côn trường, phấn hoa, nguồn nước bẩn, bụi,…
- Ưu tiên sử dụng những trang phục có chất liệu cotton. Hạn chế mặc đồ bó sát, chất liệu bí, khó thấm hút để da được thở và không bị tổn thương.
- Khi tắm, sử dụng nước vừa đủ ấm, không quá nóng hoặc quá lạnh để giúp da giữ được độ ẩm tự nhiên, bảo vệ lớp màng lipid trên da và chỉ nên tắm khoảng 15 phút.
- Tập luyện, nghỉ ngơi điều độ để nâng cao đề kháng, hỗ trợ hệ miễn dịch của cơ thể.
Bình luận
Trở thành người đầu tiên bình luận cho bài viết này!